Inleiding
De SBHFL heeft tot doel
de kwaliteit van de opleiding tot hartfunctielaborant te bevorderen en om te
faciliteren dat de kwaliteit van reeds werkende hartfunctielaboranten behouden
blijft en zich verbeterd. 1 In het “Beleidsplan 2020” van de SBHFL
vindt u terug op welke wijze de stichting dit jaar zal gebruiken om die doelen
te bereiken. Omdat de algemene bestuurlijke kaders volgen uit de specifieke
functies van de SBHFL, is de indeling van het document daar op aangepast.
Opleiding tot hartfunctielaborant
De SBHFL bevindt zich in
een veranderend opleidingslandschap voor hartfunctielaboranten en heeft binnen
dit landschap de taak een kwalitatief hoogwaardige opleiding van
hartfunctielaboranten te bevorderen. Daar waar de opleiding van
hartfunctielaboranten in het verleden hoofdzakelijk werd aangeboden door een
beperkt aantal opleidingsinstituten en vooral werd gedaan door werkenden in de
(cardiovasculaire) zorg, ziet de SBHFL dat er toevoegingen worden gedaan aan
dit opleidingslandschap niet alleen gericht op werkenden, maar ook op
schoolverlaters. Omdat er een tekort aan hartfunctielaboranten bestaat dat in
de nabije toekomst verder zal toenemen, is deze verbreding in het opleidingscontinuüm
buitengewoon welkom. Binnen deze verandering is het voor de SBHFL van belang
dat er een eenduidig kwaliteitskader bestaat voor de opleiding van
hartfunctielaboranten dat landelijk wordt gedragen en gebruikt. Daarnaast is
het belangrijk dat het opleidingsprogramma, met een medisch-technisch karakter,
flexibiliteit kent en aansluit op reeds bestaande zorgopleidingen. Dit vraagt
om een verregaande professionalisering van zowel de opleiding van hartfunctielaboranten
alsmede het toezicht daarop. Om deze doelstelling te verwezenlijken hebben
NVVC, NHV en SBHFL besloten het toezicht op de hartfunctieopleiding stapsgewijs
te verschuiven naar het College voor Zorg Opleidingen (CZO). Het CZO is een landelijke
onafhankelijke organisatie die toezicht houdt op de kwaliteit van
functiegerichte zorgopleidingen, met als doel effectief en eenduidig opgeleide
zorgprofessionals volgens de opleidingseisen. Het CZO erkent en auditeert
zorgopleidingen, registreert studenten en draagt bij aan de verbetering van
opleidingen. CZO is onder andere betrokken bij het Flex Level initiatief van de
Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) en de Nederlandse
Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ). Vanuit dit project wordt gewerkt aan
duurzame verbetering van het opleidingsaanbod voor gespecialiseerde
verpleegkundigen en medisch ondersteunend personeel in Nederland, waarbij
modulair opleiden een belangrijke rol speelt.2 NVVC, NHV en SBHFL
denken dat het CZO naar de toekomst toe de juiste partner is om de
doelstellingen voor de hartfunctieopleiding mee te verwezenlijken. Omdat de
organisatie van CZO opleidingen verschilt van de huidige organisatie, heeft dit
besluit belangrijke consequenties voor de reeds bestaande
opleidingsprogramma’s. Om die reden zal het onderbrengen van de
hartfunctieopleiding bij het CZO gebeuren in een gefaseerd proces, waarbij
studenten die reeds zijn begonnen aan een opleidingstraject niet zullen hoeven
overstappen naar een andere opleidingsorganisatie. Momenteel werken NVVC, NHV,
SBHFL en andere beroepsverenigingen aan het vaststellen van profielen van de
beroepen binnen het domein van de hartfunctielaborant, de zogenaamde beroeps
competentieprofielen (BCP). Hierin staat samengevat wat kan worden verwacht van
een beroepsbeoefenaar binnen een bepaald domein. De verwachting is dat deze
beroepsprofielen medio 2020 zullen zijn afgerond, waarna het CZO in overleg met
de beroepsgroep deze BCPs zal verwerken in opleidingseisen. Vervolgens moeten
de aanbieders van de hartfunctieopleidingen (zowel theorie aanbieders als
praktijkaanbieders!) zorgen dat hun opleidingsprogramma’s aansluiten bij deze
opleidingseisen en accreditatie aanvragen bij het CZO. Om die reden is de
verwachting dat 2020 nog zeker gebruikt zal moeten worden voor de noodzakelijke
voorbereidingen en niet reeds voor de implementatie van een nieuw
opleidingsprogramma voor hartfunctielaboranten.
Omdat voorgenoemd proces
dus nog enige tijd in beslag zal nemen, is het advies van de SBHFL om het
starten van de opleiding tot hartfunctielaborant niet uit te stellen. De duur
van de opleiding tot hartfunctielaborant zal niet wezenlijk veranderen, er is een tekort aan opgeleide
hartfunctielaboranten en er is capaciteit om hartfunctielaboranten op te
leiden. De SBHFL adviseert daarom aan eenieder die dat overweegt om het
opleidingsprogramma direct te starten.
Momenteel zijn er
meerdere HBO-bachelor programma’s die zich richten op studenten die van de
middelbare school afkomen en een medisch technische of een zorg ondersteunende
vervolgopleiding willen doen. Deze opleidingen willen studenten graag de
gelegenheid geven om af te studeren als algemeen hartfunctielaborant. De
opleiding Biometrie van de Hogeschool Zuyd3 en Bachelor Medische
Hulpverlening van de Hogeschool Arnhem Nijmegen4 zijn voorbeelden
van reeds bestaande opleidingen, de Hogeschool Saxion in Deventer heeft een
dergelijk opleidingsprogramma in ontwikkeling. De SBHFL wil het vak van hartfunctielaborant
aantrekkelijk maken voor deze studenten door deze bachelor programma’s te
waarderen met de accreditatiestatus
“algemeen hartfunctielaborant”, zodat de studenten na het doen van een
post-HBO kopmodule als gespecialiseerd hartfunctielaborant kunnen werken. De
SBHFL in een vergevorderd stadium met deze opleidingen om dit te effectueren en
de verwachting is dat dit in 2020 is afgerond.
Om op een gestructureerde
manier bij te kunnen dragen aan de veranderingen op het gebied van de opleiding
van hartfunctielaboranten is binnen de SBHFL in een eerder stadium reeds
besloten om de voormalige “examencommissie” en “onderwijscommissie” samen te
voegen tot één “opleidingscommissie”. Deze commissie buigt zich op
consultatieve basis over vraagstukken die worden ingediend bij de SBHFL en
betrekking hebben op de inhoud van hartfunctie opleidingen. Vraagstukken van
meer bestuurlijke aard worden voorgelegd aan het bestuur van de SBHFL. Daar
waar de examen- en onderwijscommissie zich in het verleden primair bogen over
opleidingsvraagstukken van de LOI opleiding, beantwoordt de opleidingscommissie
vragen over alle opleidingen die zich richten op hartfunctielaboranten.
Hierdoor zal de verhouding tussen de SBHFL en de LOI veranderen en zal ook de
formele samenwerkingsovereenkomst gewijzigd worden. Om dit mogelijk te maken is
er een tussentijdse afspraak met de LOI, waardoor het mogelijk is om van de
geldende samenwerkingsovereenkomst af te wijken. Afhankelijk van het type
vragen dat de komende tijd gesteld wordt aan de opleidingscommissie en de
ontwikkelingen binnen het traject bij het CZO, zal worden vastgesteld wat de
definitieve rol van de opleidingscommissie zal worden en op welke wijze de
SBHFL zich tot de LOI zal verhouden.
Register van hartfunctielaboranten
Voor de registratie van
bij- en nascholingspunten en voor controle op de kwaliteit van werkende
hartfunctielaboranten heeft de SBHFL het register voor hartfunctielaboranten
opgericht. Zodra een hartfunctielaborant begint aan de opleiding tot hartfunctielaborant
bij de LOI, wordt hij of zij ingeschreven in het register. Vanaf dat moment
konden ook behaalde punten voor bij- en nascholingspunten worden geregistreerd
en kon dit systeem ook gebruikt worden voor de herregistratie van
hartfunctielaboranten. In de loop der jaren is gebleken dat dit register qua
toegankelijkheid en functionaliteit niet voldeed aan de verwachtingen. De
functionaliteit en veiligheid van het bestaande systeem waren onvoldoende, de
samenwerking met het softwarebedrijf voldeed niet aan de eisen en het was voor
de SBHFL ook onmogelijk om binnen het bestaande systeem te voldoen aan de
nieuwe privacy wetgeving (Wet AVG). Nog belangrijker was dat het binnen de oude
digitale omgeving ook niet mogelijk was om up-to-date service te leveren aan
SBHFL-geregistreerde hartfunctielaboranten. Om die reden heeft de SBHFL met een
ander software bedrijf een nieuw systeem ontwikkeld dat in 2020 in gebruik
genomen gaat worden. Dit nieuwe systeem is veel beter gericht op het bieden van
service aan geregistreerde hartfunctielaboranten en geeft een heldere
verbinding tussen de website van de SBHFL en het register. Het vinden van bij-
en nascholingen zal veel makkelijker gaan en het koppelen van een gevolgde
nascholing aan een account zal veel vlotter verlopen.
Accreditatiefunctie van de SBHFL
Naast de accreditatie van
praktijkopleidingsplaatsen, is de SBHFL verantwoordelijk voor het vernieuwen
van de accreditatiestatus van geregistreerde hartfunctielaboranten. Hoewel de
eisen om in de prakrijk als hartfunctielaborant te mogen werken wel zijn
vastgesteld, bood het oude registratiesysteem van de SBHFL onvoldoende houvast
om ook toe te kunnen zien op het naleven van deze eisen. In 2020 zal de SBHFL streven
naar een nieuwe en evenwichtige samenstelling van de accreditatiecommissie die
belast is met de taak om de periodieke herregistratie van hartfunctielaboranten
te effectueren. Daarnaast zal deze commissie zich buigen over de wijze waarop
bij- en nascholingen worden geaccrediteerd. Onderwerpen die hierbij aan de orde
zullen komen zijn enerzijds de kwaliteitscontrole, maar ook het accrediteren
van onderwijs met moderne leervormen zoals eLearning.
Informatiefunctie van de SBHFL
Volgend uit de functie,
krijgt de SBHFL veel vragen van en over (de opleiding van) hartfunctielaboranten.
Deze informatievoorziening vindt plaats via de website, email en een enkele
keer per telefoon. De SBHFL vindt dat er
moderniseringsslagen te maken zijn in de informatiefunctie en ziet dat als een belangrijke
doelstelling voor 2020, waarbij getracht zal worden om de informatievoorziening
zoveel mogelijk via de website te laten plaatsvinden.
Er bestaat vaak
onduidelijkheid over de exacte functie van de SBHFL. Hoewel deze statutair is
vastgelegd in samenspraak met NHV en NVVC, is dit niet duidelijk voor veel van
de stakeholders van de stichting. Dit draagt er aan bij dat het imago van de
SBHFL niet altijd even goed is.
Om verbetering op
bovengenoemde punten te bereiken heeft de stichting tot doel om dit jaar een
bestuurslid communicatie extern aan te wijzen die belast is met het verbeteren
van de informatievoorzieningen en het imago van de SBHFL. Dit bestuurslid zal
zich richten op modernisering van de website, zodat informatie goed te vinden
is en de uitstraling service-gericht. Daarnaast moet de website aansluiten bij
de behoeften van (geregistreerde) hartfunctielaboranten, andere stakeholders en
het vak van hartfunctielaborant aantrekkelijk weergeven voor jongeren die het
vak van hartfunctielaborant overwegen. Hier komt bij dat de SBHFL in het
overleg met NHV en NVVC opnieuw de onderlinge taakverdeling zal vastleggen en
communiceren naar zowel hartfunctielaboranten als cardiologen.
Algemeen
De secretaris van de
stichting heeft een drukke taak binnen het bestuur. Een van de redenen is dat
de informatiefunctie van de stichting volledig wordt gedragen door het
secretariaat. Eerder genoemde maatregel over de informatiefunctie van de SBHFL
website, zal het secretariaat van de stichting op de langere termijn ontlasten
en ook de inrichting van het nieuwe registratiesysteem zal daarbij helpen. Daar
staat tegenover dat er op de korte termijn extra druk ontstaat op het
secretariaat door de in gebruik name van het nieuwe registratiesysteem, de
onderbrenging van de opleiding bij het CZO en het accreditatieproces van HBO bachelor
programma’s voor algemeen hartfunctielaborant. Om die reden zal het
secretariaat worden uitgebreid met een medewerker naast de bestaande functie
van secretaris.
Door verschuivingen in de
functie van de SBHFL in het verleden en in de toekomst zijn de bestaande
statuten, die in 1999 zijn opgemaakt, niet meer toereikend. DE SBHFL zal daarom
in overleg met NHV en NVVC overgaan tot herziening van de statuten in 2020.
Samenhangend met de
verschuiving in functie van de SBHFL zullen in de toekomst bepaalde diensten
niet meer door de SBHFL worden verricht, terwijl van andere diensten juist
intensiever gebruik gemaakt zal worden. Om de stichting financieel gezond te
houden zal er in 2020 een nieuwe vergoedingsstructuur aan SBHFL diensten worden
gekoppeld, zodat de stichting zijn werk kan blijven doen.
Op basis van de herziene
statuten en de verkenningen op de overige beleidsterreinen en de wijzigingen in
het financiële beleid van de stichting zal in het najaar van 2020 een meerjarig
beleidsplan worden geformuleerd dat de richting van stichting weergeeft.
Bronvermelding
- https://sbhfl.nl/de-sbhfl/
- https://www.czo.nl/programma-czo-flex-level
- https://www.zuyd.nl/opleidingen/mens-en-techniek-biometrie?gclid=EAIaIQobChMIrd_C98Ld5gIVybTtCh0AjgpBEAAYASAAEgK0ZvD_BwE
- https://www.han.nl/opleidingen/hbo/medische-hulpverlening/voltijd/#